Türkiye’de Yeni Düzenleme: Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve Harita Vergisi
Türkiye’de Yeni Düzenleme: Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve Harita Vergisi; Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) görüşülen “Köy Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” kapsamında, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Kanunu’nda önemli düzenlemeler yapılması planlanıyor. Yeni düzenlemeler, hem ulusal hem de uluslararası şirketleri etkileyen çeşitli değişiklikler içeriyor. Özellikle harita ve konum paylaşımı gibi faaliyetlerin vergiye tabi tutulması, kamuoyunda dikkat çekiyor. İşte düzenlemeye dair detaylar:
6 Milyon İşletmeyi Kapsayan Harita Vergisi
Harita Vergisi Düzenlemeye göre, Türkiye’de faaliyet gösteren 6 milyon işletme, müşterilerine harita veya konum paylaşımı yaptığında vergi yükümlülüğü ile karşı karşıya kalacak. Bu işletmeler arasında küçük esnaflar da bulunuyor. Konum ve harita paylaşımı, özellikle ticari işletmelerin dijital pazarlama stratejilerinde önemli bir yer tutuyor. Ancak bu düzenleme ile birlikte, basit bir harita paylaşımı bile yeni bir maliyet unsuru haline geliyor.
CBS Şirketleri için Lisans Bedeli
Yeni yasa kapsamında CBS hizmeti sunan şirketlerden yıllık 1 milyon 730 bin TL (yaklaşık 50 bin dolar) lisans bedeli alınması planlanıyor. Bu tutar, ulusal ve uluslararası şirketler için aynı şekilde uygulanacak. Ancak yerli şirketlerin lisans bedelini ödememesi durumunda “bedelin 10 katı para cezası” ve “faaliyet durdurma” yaptırımı uygulanması öngörülürken, uluslararası şirketlere yönelik böyle bir cezai yaptırım planlanmıyor. Bu durum, yerli firmalar açısından haksız rekabet doğuracağı endişesiyle eleştiriliyor.

Düzenleme Hangi Alanları Kapsıyor?
Yeni düzenleme, yalnızca CBS şirketlerini değil, şu alanları da kapsıyor:
- Ticari web siteleri: İşletmelerin web sitelerinde harita üzerinde adres gösterimi.
- Mesajlaşma uygulamaları: Örneğin, WhatsApp üzerinden birden fazla konum paylaşımı.
- Medya kuruluşları: Haritalı hava durumu, yol durumu gibi görsellerin yayımlanması.
- CBS sistemleri: Şirketlerin kendi konum tabanlı sistemlerini kurmaları.
Bu durum, özellikle medya ve ticaret sektörlerinde yeni maliyetler doğuracak.
Haksız Rekabet ve Yerli Firmaların Zarar Görmesi
Başarsoft Bilgi Teknolojileri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Alim Küçükpehlivan, düzenlemenin uluslararası şirketler ile yerli firmalar arasında eşit olmayan şartlar oluşturduğunu belirtti. Küçükpehlivan, “300 milyar dolar cirosu olan Google ile 10 milyon dolar cirosu olan yerli firma aynı lisans bedelini ödeyecek. Ancak uluslararası şirketlere faaliyet durdurma cezası uygulanamıyor” diyerek haksız rekabet tehlikesine dikkat çekti.
Konum Tabanlı Teknolojilerin Maliyeti Artacak
Küçükpehlivan’a göre, düzenleme ile basit konum paylaşımı bile yüksek maliyetlere yol açacak. Bu durum, teknoloji kullanımını zorlaştıracak ve tüketicilere sunulan hizmetlerin maliyetini artıracak.
Yeni Düzenlemenin Olası Sonuçları
- Yerli Firmalar İçin Maliyet Artışı: Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler, lisans bedeli ve cezalardan olumsuz etkilenecek.
- Tüketici Fiyatlarına Yansıma: Konum tabanlı teknolojilerin maliyet artışı, ürün ve hizmet fiyatlarına yansıyabilir.
- Erişim Zorlukları: Artan maliyetler, bu teknolojilere erişimi kısıtlayabilir.
- Yerli CBS Şirketlerinin Zarar Görmesi: Haksız rekabet, yerli firmaların sektördeki varlığını tehdit edebilir.
Öneriler ve Alternatifler
Sektör temsilcileri, lisans bedelinin bir yıllık değil, en az 5 yıllık bir dönemi kapsayacak şekilde belirlenmesini öneriyor. Bu, işletmelerin üzerindeki yükü hafifletebilir ve düzenlemenin etkilerini daha sürdürülebilir hale getirebilir.
Sonuç olarak, CBS ve Harita Vergisi düzenlemeleri hem dijital dönüşüm hem de ticari faaliyetler üzerinde büyük bir etkiye sahip olacak gibi görünüyor. Bu düzenlemenin adil ve sürdürülebilir olması için sektör paydaşlarının görüşlerinin dikkate alınması önemlidir.